پالادیوم
پالادیوم چیست ؟
پالادیوم palladium یا پالادیم از عنصرهای شیمیایی جدول تناوبی است. نشانه کوتاه آن Pd و عدد اتمی آن ۴۶ است، و یکی از فلزات کمیاب است و به رنگ نقره‌ای و سفید می‌باشد.
پالادیوم از فلزات گروه پلاتین است و در مقایسه با سایر فلزات این گروه کمترین چگالی و پائینترین نقطه ذوب را دارد.
این فلز کمیاب بیشتر از معادن مس و نیکل بدست می‌آید.
خصوصیات فیزیکی |
حالت | جامد |
چگالی (نزدیک به دمای اتاق) | 12.023 g·cm−۳ |
چگالی مایع در نقطه ذوب | 10.38 g·cm−۳ |
نقطه ذوب | |
نقطه جوش | 3236 K2963 ° ,C5365 ° ,F |
گرمای هم‌جوشی | 16.74 kJ·mol−1 |
گرمای تبخیر | 362 kJ·mol−1 |
ظرفیت گرمایی | 25.98 J·mol−۱·K−۱ |
ویژگی پالادیوم
پالادیوم در مجاورت هوا سیاه نمی‌شود. این فلز با چگالی اندک خود، پایین‌ترین نقطه ذوب را در میان فلزات هم گروه پلاتینیوم دارد.
این فلز در زمانی که به آن حرارت داده شود، به میزان زیاده کشیده و نرم شده، در دمای سخت سفت و محکم می‌شود.
پالادیوم به‌شدت با ترکیبات گوگردی و اسید نیتریک ترکیب شده، به‌آرامی در اسید هیدروکلریک حل می‌شود. همچنین این فلز در دماهای معمولی با اکسیژن ترکیب نمی‌شود.
این فلز به طرز بسیار غیر معمول و عجیب خاصیت جذب هیدروژن را تا ۹۰۰ برابر حجم خود در شرایط مناسب (دمای ۸۰ درجه سانتیگراد و فشار ۱ اتمسفر) دارد.
حالتهای معمولی اکسیداسیون پالادیوم +۲، +۳ و +۴ می‌باشد. اخیراً ترکیبات پالادیوم که در آن، این عنصر اکسیداسیون +۶ دارد هم بوجود آمد.
پالادیوم هم به صورت فلز آزاد و هم به صورت آلیاژ با طلا و پلاتین و دیگر فلزات این گروه در محل کوه‌های اورال استرالیا ، اتیوپی و آمریکای شمالی و جنوبی یافت می‌شود.
با این حال ، اکثر پالادیوم مصرفی بدلیل صرفه اقتصادی از معادن نیکل و مس در آفریقای جنوبی و Ontario دریافت می‌شود، چرا که حجم بالای این فعالیتها عمل دریافت پالادیوم را به‌صرفه می‌کند.
کاربرد پالادیوم
پالادیوم ، کاتالیزورهای خوبی را شکل داده ، مخصوصا در عمل تصفیه نفت ، سرعت هیدروژن‌گیری و هیدروژن‌زدایی ( Hydrogenation and Dehydrogenation ) را زیاد می‌کند. همچنین آلیاژ آن ، در جواهرسازی استفاده می‌شود. طلای سفید ، آلیاژی از طلا بوده که با اضافه کردن پالادیوم ، رنگ خود را از دست می‌دهد.پالادیوم نیز همانند طلا می‌تواند به ورقه‌های نازک تبدیل شود.
هیدروژن به‌راحتی در پالادیوم گرم شده منتشر می‌شود که در خالص‌سازی گازها کاربرد دارد.
در تجهیزات و سیستمهای Switching-Systems مخابراتی از پالادیوم استفاده می‌شود.
پالادیوم همچنین در دندانپزشکی ، ساعت سازی و ساخت ابزار جراحی و اتصالات الکتریکی کاربرد دارد.
ترکیبات پالادیوم
پالادیوم کلرید
خصوصیات | |
فرمول مولکولی | PdCl2 |
جرم مولی | 177.326 g/mol (anhydrous) |
شکل ظاهری | dark red solid |
چگالی | 4.0 g/cm3 |
دمای ذوب | 679 °C (decomp.) |
انحلال‌پذیری در آب | soluble in trace amounts better solubility in cold water |
انحلال‌پذیری | soluble in حلال (شیمی) |
پالادیوم نیترات
نیترات پالادیم(II)به انگلیسی: (Palladium(II) nitrate) با فرمول شیمیایی Pd(NO3)2
که جرم مولی آن 230.43 g/mol می‌باشد. شکل ظاهری آن، قرمز-جامد قهوه‌ای است.
خصوصیات | |
فرمول مولکولی | Pd(NO3)2 |
جرم مولی | 230.43 g/mol |
شکل ظاهری | red-brown solid |
دمای ذوب | Decomposes >100 °C |
انحلال‌پذیری در آب | Soluble |
خطرات | |
شاخص ئی‌یو | Not listed |
خطرات اصلی | Irritant, possibility of آلرژی |
نقطه اشتعال | Non-flammable |
پالادیوم استات
استات پالادیم(II) به انگلیسی: (Palladium(II) acetate) با فرمول شیمیایی C۴H۶O۴Pd
که جرم مولی آن ۲۲۴٫۵۰ g/mol می‌باشد. شکل ظاهری آن، جامد زرد و قهوه‌ای است
نام های دیگر:
Palladium diacetate
hexakis(acetato)tripalladium
bis(acetato)palladium
خصوصیات | |
فرمول مولکولی | C4H6O4Pd |
جرم مولی | 224.50 g/mol |
شکل ظاهری | Brown yellow solid |
چگالی | 2.19 g/cm³ |
دمای ذوب | 205 °C (478 K) decomposes |
دمای جوش | decomp. |
انحلال‌پذیری در آب | low |