محلول کارل فیشر ، خصوصیات و کاربردهای آن
محلول کارل فیشر چیست ؟
محلول کارل فیشر یکی از مهم‌ترین معرف‌های شیمیایی است که به طور گسترده برای اندازه‌گیری میزان آب (رطوبت) در مواد مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این روش به دلیل دقت بالا، سرعت زیاد و قابلیت اندازه‌گیری مقادیر بسیار کم آب در صنایع مختلف کاربرد دارد.
محلول کارل فیشر یک روش استاندارد و دقیق برای تعیین مقدار رطوبت در مواد شیمیایی، دارویی و صنعتی است.
به دلیل حساسیت بالا و سرعت عمل، این روش در بسیاری از آزمایشگاه‌ها به عنوان مرجع اندازه‌گیری آب استفاده می‌شود.
خصوصیات محلول کارل فیشر
رنگ : قهوه‌ای روشن تا زرد
حساسیت : بسیار بالا به رطوبت
روش کار : تیترومتری (حجم‌سنجی) یا کولومتری
قابلیت محلول شدن: (20 °C) soluble
محدوده اندازه‌گیری : 0.001% تا 100% آب
پایداری : حساس به نور و هوا (باید در ظرف تیره و بسته نگهداری شود)
ترکیبات محلول کارل فیشر
این محلول از چند جزء اصلی تشکیل شده است:
- ید (I₂): عامل اصلی واکنش
- دی‌اکسید گوگرد (SO₂)
- پیریدین یا ایمیدازول: به عنوان پایه
- متانول یا اتانول (حلال الکلی)
واکنش شیمیایی کارل فیشر
مبنای عملکرد محلول کارل فیشر، واکنش بین ید و آب در حضور دی‌اکسید گوگرد و یک پایه است:
H₂O + I₂ + SO₂ + CH₃OH + Base → 2HI + Base*SO₄CH₃
در این واکنش، هر مولکول آب دقیقاً با یک مول ید واکنش می‌دهد و باعث کاهش غلظت ید در محلول می‌شود. نقطه پایانی (End Point) زمانی مشخص می‌شود که دیگر یدی در محلول باقی نمانده باشد.
کاربردهای محلول کارل فیشر
محلول کارل فیشر در صنایع مختلفی به کار می‌رود:
• در صنایع دارویی برای اندازه‌گیری رطوبت در مواد اولیه دارویی
• در صنعت نفت و پتروشیمی جهت تعیین آب در روغن‌ها، سوخت‌ها و حلال‌ها
• جهت اندازه‌گیری آب در قندها، روغن‌ها و نوشیدنی‌ها
• در صنعت رنگ و رزین برای کنترل کیفیت مواد اولیه شیمیایی
• اندازه‌گیری رطوبت در پلیمرهای حساس
نکات مهم در استفاده از محلول کارل فیشر
- محلول باید در ظروف تیره و در دمای اتاق نگهداری شود.
- محلول حساس به رطوبت هوا است، بنابراین باید در محیط خشک استفاده شود.
- الکترود دستگاه باید مرتباً کالیبره شود.
منابع:
- ASTM E203 – استاندارد اندازه‌گیری آب با روش کارل فیشر
2. USP <921> – روش‌های اندازه‌گیری رطوبت
3. ISO 760 – تعیین مقدار آب با روش کارل فیشر
مینا تجهیز آریا ارائه دهنده مواد شیمیایی از برندهای معتبر مانند مرک (Merck)، سیگما-آلدریچ (Sigma-Aldrich)، اکروس (Acros) و آلفا ایسر (Alfa Aesar) در زمینه فروش پکیجهای کارل فیشر مرک کد 109247 ، کارل فیشر مرک کد 109246 ، کارل فیشر مرک کد 109255 ، محلول کارل فیشر کد 188005 و محلول کارل فیشر کد 109248 در خدمت شما مشتریان عزیز می باشد.