انیدرید فتالیک چیست ؟
انیدرید فتالیک به انگلیسی Phthalic anhydride ،یک ترکیب آلی با فرمول C6H4(CO)2O می‌باشد که به آن انیدرید اسید فتالیک نیز گفته می‌شود.
انیدرید فتالیک اولین انیدرید اسید دی کربوکسیلیک بود که به صورت تجاری مورد استفاده قرار گرفت.
این ماده جامد سفید رنگ، یک ماده شیمیایی صنعتی مهم است، به ویژه برای تولید در مقیاس بزرگ نرم کننده های مورد استفاده در صنعت پلاستیک.
ساختار انیدرید فتالیک
انیدرید فتالیک شکل تجاری اصلی اسید فتالیک است. در واقع این ماده شیمیایی آلی با فرمول C8H4O3 از یک حلقه بنزنی و یک حلقه انیدریدی تشکیل شده است (همانطور که در تصویر مشخص شده است).
طرز تهیه و منبع تولید انیدرید فتالیک
انیدرید فتالیک اولین بار در سال 1836 توسط آگوست لورن گزارش شد. مراحل اولیه سنتز این ماده، شامل اکسیداسیون نفتالین با جیوه در فاز مایع بود. در فرآیند صنعتی تولید این ماده از پنتوکسید وانادیم (V2O5) به عنوان کاتالیزور در واکنش فاز گاز با نفتالین با استفاده از اکسیژن مولکولی استفاده می‌شود. فرآیند کلی شامل برش اکسیداتیو یکی از حلقه ها و از دست دادن دو اتم کربن به عنوان دی اکسید کربن است.
Phthalic anhydride
Chemical compound
Phthalic anhydride is the organic compound with the formula C₆H₄(CO)₂O. It is the anhydride of phthalic acid. Phthalic anhydride is a principal commercial form of phthalic acid. It was the first anhydride of a dicarboxylic acid to be used commercially. Wikipedia
Formula: C8H4O3
Molar mass: 148.1 g/mol
Melting point: 131 °C
Density: 1.53 g/cm³
Boiling point: 295 °C
خواص و ویژگی‌های انیدرید فتالیک
خصوصیات | |
فرمول مولکولی | C8H4O3 |
جرم مولی | 1/148 گرم بر مول |
شکل ظاهری | پودر جامد تکه‌ای سفید رنگ |
چگالی | 53/1 گرم بر سانتی متر مکعب (در حالت جامد) 20/1 گرم بر میلی لیتر (در حالت مایع) |
دمای ذوب | 6/131 درجه سانتی گراد |
دمای جوش | 295 درجه سانتی گراد، تصعید می‌شود |
انحلال‌پذیری در آب | 62/0گرم در 100 گرم (20 تا 25 درجه سانتیگراد)؛ 0/19 گرم در 100 گرم (100 درجه سانتیگراد)؛ به آرامی واکنش نشان می دهد |
فشار بخار | 0015/0 میلی‌متر جیوه (در 20 درجه سانتی گراد) |
خطرات | |
خطرات اصلی | سمی |
نقطه اشتعال | 152 درجه سانتی گراد |
دوز یا غلظت کشنده (LD50) | 1520 میلی گرم بر کیلوگرم (خوراکی، موش) |
کاربردهای انیدرید فتالیک
استفاده اولیه از انیدرید فتالیک پیش ساز استرهای فتالات است که به عنوان نرم کننده در وینیل کلرید استفاده می شود. استرهای فتالات از انیدرید فتالیک توسط واکنش الکلیز بدست می آیند.
مهم ترین دی استر بیس (2-اتیل هگزیل) فتالات ("DEHP") است که در ساخت ترکیبات پلی وینیل کلرید استفاده می شود.
انیدرید فتالیک به طور گسترده در صنعت برای تولید رنگ های خاص استفاده می شود. یکی از کاربردهای شناخته شده این واکنش، تهیه رنگ آنتروکینون کوینیزارین از طریق واکنش با پارا کلروفنل و به دنبال آن هیدرولیز کلرید است. انیدرید فتالیک اصلاح شده با استات سلولز، به سلولز استات فتالات (CAP) تبدیل می‌شود، که یک ماده جانبی پوشش روده رایج است که همچنین دارای فعالیت ضد ویروسی است.
فتالئیک انیدرید مرک کد 800592
نام ماده : Phthalic anhydride
کد محصول مرک : 800592
cas نامبر: 85-44-9
فرمول شیمیایی : C₈H₄O₃
سی ای اس:85-44-9